Łazienka bez barier – poradnik dla projektantów

Niniejszy poradnik powstał z myślą o wszystkich osobach zaangażowanych w proces tworzenia łazienek dla osób niepełnosprawnych. Wszelkie porady oraz wskazówki zawarte w tej publikacji adresujemy do projektantów oraz montażystów. Mamy nadzieję, że dzięki niemu zarówno planowanie, jak i wdrażanie nowatorskich rozwiązań w dziedzinie łazienek dla osób ograniczonych ruchowo stanie się o wiele prostsze i bardziej efektywne. Pragniemy, by łazienka bez barier stała się standardem w instytucjach użyteczności publicznej i wszędzie tam, gdzie osoby niepełnosprawne funkcjonują.

Poradnik stworzyliśmy w oparciu o obowiązujące obecnie regulacje prawne oraz najlepsze praktyki stosowane w tej dziedzinie. BSD (www bsd.sklep.pl), jako czołowy producent uchwytów i akcesoriów łazienkowych dostosowanych do osób niepełnosprawnych, pragnie w ten sposób wesprzeć projektantów i montażystów oraz dołożyć cegiełkę w procesie pokonywania barier architektonicznych w otaczającym nas środowisku.

Łazienka bez barier – ogólna charakterystyka

Łazienka to pomieszczenie, z którego każdy użytkownik, również osoba mająca problemy z poruszaniem, powinien korzystać w sposób nieskrępowany. Łazienka bez barier uwzględnia potrzeby wszystkich jej użytkowników. Planując pomieszczenie dostosowane do potrzeb osoby niepełnosprawnej lub starszej ważne jest prawidłowe wykonanie projektu, a także użycie odpowiednich elementów wyposażenia.

Projektowanie, budowa lub przebudowa pomieszczeń higieniczno-sanitarnych dla osób niepełnosprawnych powinno opierać się o przepisy Polskiego Prawa Budowlanego, rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z 2002 r. z późn. zm.), a także o prawo unijne i międzynarodowe.

Podstawowe zasady, którymi powinniśmy kierować się przy projektowaniu i urządzaniu łazienki dostępnej dla osób niepełnosprawnych, czy to w budynku użyteczności publicznej, czy mieszkaniu prywatnym, to:

1. zapewnienie przestrzeni manewrowej o wymiarach co najmniej 150×150 cm,
2. stosowanie w pomieszczeniu łazienki, jak i na trasie dojazdu do niej drzwi bez progów,
3. zainstalowanie odpowiednio przystosowanej, przynajmniej jednej miski ustępowej i umywalki, a także jednego natrysku, jeżeli ze względu na przeznaczenie przewiduje się w budynku takie urządzenia,
4. zainstalowanie uchwytów ułatwiających korzystanie z urządzeń higieniczno-sanitarnych.

Warto pamiętać, iż w budynkach użyteczności publicznej na każdym piętrze przynajmniej jedno pomieszczenie powinno spełniać powyższe zasady. Jeżeli chodzi o projekty pomieszczeń prywatnych, to łazienka bez barier stanowi w tym kontekście koncepcję indywidualną, uzależnioną od stopnia niepełnosprawności użytkownika, od zakresu ograniczenia ruchu, od zasięgu powierzchni manewrowej czy też od wymiarów wózka.

Podawane minimalne wymiary obrysu zewnętrznego łazienki to ok. 200 x 240 cm, jednak wartości te są bardzo uogólnione, gdyż w przypadku adaptacji użytkownik częstokroć jest bardzo ograniczony strukturą budynku (okna, wnęki, ściany nośne). Dlatego, jeżeli nie dysponujemy odpowiednio dużą powierzchnią, należy ją wygospodarować, przykładowo łącząc łazienkę i wc. Niezmiennie podstawowym warunkiem dobrego projektu łazienki dla osoby niepełnosprawnej, oprócz zachowania ergonomii i funkcjonalności, jest uwzględnienie zasad bezpieczeństwa.

Obecne możliwości techniczne, szeroka gama specjalistycznego asortymentu oraz możliwe dofinansowanie na likwidację barier architektonicznych z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych pozwalają na projektowanie łazienek, które praktycznie w pełni uniezależniają osobę niepełnosprawną od pomocy osób trzecich.